लिच्छवी कालसम्म एकीकृत रहेको नेपाल लिच्छवि सभ्यताको पतनपछि कमजोर र छिन्नभिन्न भयो । लिच्छवि वंशका अन्तिम राजा मानदेव तृतीयको मृत्युपछि खस साम्राज्य नेपालमण्डल र तिरहुत साम्राज्य गरी तीन राज्यहरू अस्तित्वमा आए । यी तीन साम्राज्यहरूमा खस साम्राज्य विशाल र शक्तिशाली साम्राज्य थियो । खस राजाहरू सिञ्जा उपत्यकालाई केन्द्र बनाएर शासन Read more
लिच्छवी कालसम्म एकीकृत रहेको नेपाल लिच्छवि सभ्यताको पतनपछि कमजोर र छिन्नभिन्न भयो । लिच्छवि वंशका अन्तिम राजा मानदेव तृतीयको मृत्युपछि खस साम्राज्य नेपालमण्डल र तिरहुत साम्राज्य अस्तित्वमा आए । यी तीन साम्राज्यहरूमा नेपालमण्डल एउटा पुरानो र सम्पन्न साम्राज्य थियो । नेपालमण्डलका राजाहरू लिच्छवि सभ्यतामा विकसित भएको काठमाडौं उपत्यकालाई नै केन्द्र Read more
(१) मकवानपुर सेन वंशावली अनुसार मुसलमानको आक्रमणपछि चितौरका राजवंशी सेनहरू वि.सं. ११९९ मा नेपाल पसेका थिए । यसरी नेपाल छिरेका सेनहरू मकवानपुर आसपास बसेको पाइन्छ । त्यहाँबाट पाल्पातिर सर्दै गएका सेनहरूले स्वतन्त्र पाल्पा राज्यको स्थापना गरेको थिए । यसरी पाल्पा राज्य स्थापना गर्नेमा रत्नसेनका एघारौँ पुस्ताका राजा रुद्रसेन थिए Read more
काठमाडौंका राज्य (१) कान्तिपुर राज्य एकीकृत र केन्द्रीकृत नेपालमण्डल अन्तर्गतका अन्तिम राजा यक्ष मल्लको मृत्युपछि नेपाल मण्डल विभिन्न ससाना राज्यमा विभक्त भयो । कतिपयले यक्ष मल्ल स्वयम्ले आफ्ना तीनभाइ छोराहरूलाई काठमाडौं, भक्तपुर र पाटन भाग लगाइ अलगअलग शासन गर्न दिएका थिए पनि भन्छन् । तर यसको प्रमाण कतै भेटिदैन Read more
प्राचीन सेन वंशावली अध्ययन गरी हेर्दा चितौरमा सिसौडिया वंश थियो । मदन रायका नाति अभय राणा दिग्विजयको क्रममा बढ्दै जाँदा काली गण्डकी समीपवर्ती क्षेत्र पालपापुरी आइ बसे । यिनैको आठौ पुस्ता धर्मपाल सेनले वि. सं. १४७७ मा रिब्दीकोट नामक एउटा स्वतन्त्र रियासतको स्थापना गरी पाल्पा राज्यको जग बसाए । नेपाल Read more
