आमा ! म आज रातै फुलेकी छुँ 
हेर्नुस् त
जस्तो वनभरि लालिगुराँस फुल्छ
जस्तो बारीभरि गुलाव, सयपत्री
अनि पानीभरि कमल र वाटरलिलीहरु फुल्छन्
के फूल मन नपराउने मानिसहरु पनि
बस्छन् र हाम्रो समाजमा आमा ?
यदि त्यस्ता मानिस छैनन् भने
किन हँसिया प्रहार गर्दैछन् मेरै फूलको बोटमा
र पठाउँदैछन् आफूबाटै छुट्याएर टाढा
त्यो डरलाग्दो छाउगोठमा
आमा बिन्ती छ
म सफा कोठा र अँगेनीमा नै बस्छु है
किनकी म आज रातै फूलेकी छुँ । 


तिमीले नै उमारीदिएको यो बोटमा खुसी झुल्दा
कोपिला हुँदै यसरी ढकमक्क रातै फुल्दा
तपाईं पक्कै खुसी हुनुहुन्छ होला नि हैन
यो खुसी मेरा बाबालाई पनि बाँड्नुस् है आमा ।


मलाई थाहा छ आमा
रातै फुल्नु भनेको श्रृष्टिको रक्षा गर्नु हैन र !
आफूजस्तै अर्को फल फलाउनु हैन र !
जसरी तपाईँले मलाई यो संसार देखाउनु भो
त्यसैगरी मैले पनि कसैलाई
यो संसारमा ल्याउनु  होइन र !

तपाईँ नै भन्नुस् त आमा के  फूलविना
फल फलाउन सम्भव छ यो धर्तीमा ?

हो,
आमा म आज हाम्रै लैनी गाईको
दूध दही र घ्यू खान्छु
यो फूल सफा गर्न
हाम्रै त्यो पानी खाने पँधेरामा जान्छु है
किनकी म आज रातै फूलेकी छुँ ।

मैले देखेकी छु आमा !
मजस्तै कैयौँ संङ्गीनीहरु
यसरी नै मजस्तै फूल्दा
कैयौँ आमा बाबाले फूलको सुगन्ध नबुझेर
छिःछिः र दुर दुर को व्यवहार गरेर
भैँसीगोठमा सुताउँदा
भैँसिले नै कुल्चेर ज्यान गएको छ नि !

तपाईंलाई पनि त  थाहा छ नि है आमा !
पोहोरसाल जेठाबाकी छोरी रातै फुल्दा
राति बारीमै सुतेको बेला
सर्पले डसेर मृत्यु भयो नि है ।

आमा ! याद छ
अस्ति मात्र रातै फुलेको बेला
हाम्रै सानिमाकी छोरीलाई
भेँडी गोठमा एक्लै बसाउँदा
पेट दुखेर मरेकी हैन र !

यति सबै कुरा देखेकी र भोगेकी मेरी आमा
बिन्ती छ
मलाई नपठाउनुस् है छाउगोठमा
सुत्न दिनुस् यहि मेरै कोठामा
किनकी म आज रातै फुलेकी छुँ ।

आमाले बिर्सिनु भयो
अस्ति भर्खर मात्रै हाम्रो गाउँ पनि
छाउगोठ मुक्त भयो नि ! 
सबैकी छोरी यसैगरी रातै फुलेको बेला त
झन् मिठो खाना चाहिन्छ
सफा नाना चाहिन्छ
प्रशस्त आराम चाहिन्छ
अनि बढी सरसफाई चाहिन्छ नि !

कति धेरै मेरी संगीनीहरुको ज्यान लिएको
त्यो चिहान समान अँध्यारो कालो छाउगोठमा
बिन्ति छ मेरी आमा !
मलाई नपठाउनुस् है ।

आमा !
यदि म त्यो कालकोठरीमा नजाँदा
यी देउता रिसाउँछन् भने
यी समाजका मानिस घृणा गर्छन् भने
म तपाईँले जस्तोगरी अन्याय सहन सक्दिनँ
बरु मर्छु
तर तिनीहरुसँग लड्छु ।

बिन्ती छ आमा !
मलाई त्यो कालकोठरीमा नपठाउनुस् है
किनकी म आज रातै फुलेकी छुँ । 

(मुगु)