नेपालको प्रचीन सभ्यताको विकासमा लिच्छवीहरूको महङ्खवपूर्ण हात रहेको छ । लिच्छवी उत्तर भारतबाट आएको जाति हो । मगघ सम्राट अजातशत्रु (४९३–४६२ इ.पू.) बाट पराजीत भएपछि वैशाली गणराज्य तहसनहस भयो । वैशालीमा शासन गरिरहेका लिच्छवीहरूको भागाभाग भयो । उनीहरू भागेर नेपाल पसे । अजातशत्रुबाट पराजीत भई नेपाल पस्नेहरूको लर्को नै लागेको Read more
अहिलेको जनकपुर कुनै समय घनाजङ्गलले घेरिएको डरलाग्दो ठाउँ थियो । घना जङ्गल भएपछि जङ्गली जनावरको डर स्वभाविकै हुने भयो । पश्चिमबाट पूर्वतिर उर्वर ठाउँको खोजीमा हिँडेको वैदिक आर्यको एउटा गण त्यही ठाउँमा पुगेर रोकियो । उक्त गणका नायक थिए माधव विदेह । विदेहले जङ्गलमा आगो लगाएर हिंस्रक जनावरबाट गणलाई Read more
किरात नेपालको प्राचीन जाति हो । कुनै समय नेपालमा यो सभ्यता शक्तिशाली अवस्थामा थियो । किरातहरू नेपालमा मात्र नभएर पूर्वमा बर्मा, असम—कामरूप र पश्चिममा कस्मिरदेखि दक्षिणमा काशीसम्म फैलिएका थिए । त्यति ठूलो भूभागमा फैलिएको यो जाति पछि नेपालको पहाडी भू–भागमा मात्र सीमित भएको पाइन्छ । किरातहरू सभ्य, सुसंस्कृत र लडाकू Read more
नेपालमा कहिलेदेखि सभ्यताको विकास भयो भन्ने तथ्यगत प्रमाण भेटिदैन । सभ्यताको विकास अन्यत्रभन्दा ढिलो भएता पनि यहाँ एक करोड पचास लाख वर्ष पहिलेदेखि नै मानिसहरू विचरण गर्थे भन्ने प्रमाण भने भेटिन्छ । बुटबलको तिनाउ नदी किनारामा भेटिएको रमा पिथाकसको माथिल्लो बायाँ बङ्गारा यसको प्रमाण हो । नेपाली सभ्यताको प्रमाणिक इतिहास Read more
प्राचीन सेन वंशावली अध्ययन गरी हेर्दा चितौरमा सिसौडिया वंश थियो । मदन रायका नाति अभय राणा दिग्विजयको क्रममा बढ्दै जाँदा काली गण्डकी समीपवर्ती क्षेत्र पालपापुरी आइ बसे । यिनैको आठौ पुस्ता धर्मपाल सेनले वि. सं. १४७७ मा रिब्दीकोट नामक एउटा स्वतन्त्र रियासतको स्थापना गरी पाल्पा राज्यको जग बसाए । नेपाल Read more
